درخت انجیلی

درخت انجیلی
وقتی به شمال ایران سفر می کنید مطمئنا بارها درختی را دیده اید که در تابستان رنگ برگ‌هایش سایه روشن دارد و در پاییز تمام رنگ های این فصل را در همین درخت می شود نظاره کرد. درخت انجیلی با نام علمی Parrotia Persica یکی از بهترین نمودهای زیبایی در طبیعت است. برگ های آن در فصل بهار به رنگی میان قرمز و بنفش تبدیل می شوند، در تابستان برگ ها سایه روشنی از سبز تیره هستند و به فصل پاییز که می رسیم، تنوع رنگ‌های زرد، صورتی، قرمز و نارنجی برگ های این درخت مبهوتتان می کند. درخت انجیلی از آن دسته موجودات زنده ایست که حتما باید آن را بشناسید و در طبیعت با آن ارتباط برقرار کنید. برخی اعتقاد دارند که اگر بخواهیم یک سمبل از پوش گیاهی ایران انتخاب کنیم، درخت انجیلی بهترین نماد خواهد بود
مشخصات ظاهری
مطالب مرتبط:
درخت انجیلی قدی به بلندای ۲۵ متر دارد و مختص شمال ایران و نواحی قفقاز می باشد. تنه این درخت به قدری محکم و قوی است که در زبان های دیگر نام برازنده چوب آهنین (Iron Wood) را به آن داده اند. این تنه به راحتی نمی سوزد و حتی اگر بخواهید میخی در آن فرو کنید، احتمالا نا امید خواهید شد. درخت رنگ برگ های خود را برای مدت بسیار طولانی نگه می دارد و تغییر رنگ ها مخصوصا در فصل پاییز چنان زیباست که شاید فکر کنید چندین درخت به هم متصل شده اند. وقتی خزان به تمام درخت ندیده است می توانید رنگ سبز برگ ها را در کنار همه‌ی رنگ هایی که نمود فصل پاییز هستند را در یک تک درخت انجیلی در شمال کشور مشاهده کنید. برگ های آن به طور متناوب رشد می کنند که بین ۶ تا ۱۵ سانتی مترطول و ۳ تا۴ سانتی متر عرض دارند. علاوه بر برگ ها، تنه درخت انجیلی نیز بسیار قابل توجه است. تنه آن قطور و به شکل های خاصی دیده می شود که نتیجه جوش خوردن شاخه هایی است که به هم رسیده اند.
وجه تسمیه
در زبان انگلیسی این درخت را یا با نام علمی آن (Parrotia Persica) و یا با نام Persian iron wood (چوب آهنین پارسی) می شناسند. در وجه تسمیه این نام ها می‌توان به دو موضوع اشاره کرد. اولین فردی که درخت انجیلی نظرش را به خود جلب کرد و باعث شد که روی آن تحقیق کند شخصی به نام فریدریچ پروت (Friedrich Parrot)، گیاه‌شناسی آلمانی بود که می‌گویند نام این درخت از نام خانوادگی او گرفته شده است. برخی دیگر می گویند که میوه این انجیلی زائده هایی دارد که شبیه به منقار طوطی هستند و نام Parrotia به خاطر نام طوطی به انگلیسی (Parrot) گذاشته شده است. اما به هر حال ما فکر می کنیم که وجه تسمیه اصلی به همان گیاه شناس آلمانی بر می گردد.

مشخصات کلی درخت انجیلی
خانواده: hamamelidaceae
نام علمی: Parrotia Persica
پهنا: ۸ تا ۱۵ متر
ارتفاع: تا ۳۰ متر
قطر تنه: تا ۱۵۰ سانتی متر
پراکندگی: ایران و منطقه قفقاز (شمال ایران، کشور آذربایجان)
شکل تاج: گرد (گلدان شکل)
رشد درخت: تدریجی و آهسته

رشد
همانطور که در اطلاعات کلی مشاهده کردید، درخت انجیلی رشد بسیار کندی دارد و می توان نتیجه گرفت که هر درخت تنومندی که ما در جنگل ها مشاهده می کنیم سال های زیادی سن دارد. می شود گفت که هر یک متر درخت انجیلی چیزی حدود ۱ سال و نیم رشدش طول می کشد. شاخه های درخت انجیلی پس از دو سال به طور قطری رشد می کنند و به هم جوش می خورند و شبیه به عضوی از تنه می شوند. رشد عرضی و طولی درخت بسیار شبیه به هم است. این بدان معنی است که درختی با ارتفاع ۱۰ متر به احتمال زیاد گند شاخه‌هایش به قطر ۸ متر می رسد.

ویژگی های دیگر
جوش خوردن شاخه ها: از ویژگی های جالب درخت انجیلی این است که شاخه های آن به یک حدی که می رسند به هم جوش می خورند. این ویژگی سبب شده که علاوه بر رنگ ها زیبای برگ ها، تنه آن نیز بسیار زیبا و مبهوت کننده باشد. اشکال عجیبی را در برخی از درخت ها می بینید که انگار کسی از قصد حفره هایی در داخل تنه ایجاد کرده که در حقیقت این شاخه ها هستند که به تنه اضافه شده اند. این ویژگی باعث شده که عکاسان زیادی از زوایای مختلف طرح های خاصی را که در درخت پدیدار شده را به نمایش بگذارند.

مناسب برای طراحی باغ و فضای طبیعی: درخت انجیلی به دلیل رنگ برگ ها، شکل ظاهری تنه، پهن بودن و در نهایت زیبایی چشم گیرش برای باغ سازی بسیار مناسب می باشد. با اینکه این درخت مختص شمال ایران و قفقاز است اما به دلیل این ویژگی ها در کشورهای دیگر برای محوطه سازی شهری و همچنین طراحی باغ ها رشد و پرورش داده می شود. حتی نهال های این درخت به طور آزاد در کشورهای مختلف به فروش می رسد تا افرادی که فضای مناسب رشد آن را دارند بتوانند، درخت انجیلی را در باغ یا حیاتشان بکارند. این درخت دارای سایه است اما سایه آن در خیابان نمی افتد اما همان نیز به مناسب بودنش برای طراحی فضای سبز و باغ سازی کمک بسیاری کرده است.
مقاومت: یکی از ویژگی های بسیار خوب درخت انجیلی مقاومت بسیار بالای آن است. این درخت با آسیب های مختلفی به راحتی مبارزه می کند. آفات و بیماری های جنگلی روی انجیلی تاثیری ندارند و حتی خشکسالی و باید نیز نمی تواند آن را از بین ببرد. همچنین کارشناسان می گویند که این درخت در برابر عوامل آلودگی شهری نیز مقاوم می باشد. به همین دلیل است که در طراحی های شهرهای مختلف در کشورها از آن استفاده می کنند. البته در ایران که جایگاه اصلی آن است، کمی این درخت نادیده گرفته می شود. در حالی که می توان رشد آن را در برخی دیگر از نقاط مدیریت کرد و حتی برای زیبایی شهری از درخت انجیلی استفاده کرد.

نام گرد آورنده : محمد امین محسنی آستانی